pham binh
HẠ VIỆN
Tổng số bài gửi : 69
Điểm NHIỆT TÌNH : 203
Ngày tham gia : 24/10/2009
Đến từ : Han Quoc
 |  Tiêu đề: BAO NHIEU TAC DAT CHO VUA ?  Mon Nov 02, 2009 9:10 pm | |
| |  | |  | |
BAO NHIEU TAC DAT CHO VUA ?
LEO TOLSTOY
Có một nông dân tên là Pahom làm việc thật chăm chỉ và vất vả vì gia đình, nhưng ông không có ruộng đất riêng vì thế ông vẫn nghèo nàn như người hàng xóm. Ông thường nói, "Ngay từ nhỏ chúng tôi đã vất vả cầy cấy, là nông dân khi chết cũng như khi sống, chẳng có gì làm của riêng cả. Phải chi chúng tôi có ruộng đất, mọi sự sẽ khác hẳn."
Bấy giờ, gần làng Pahom có một một bà chủ đất, tuy không nhiều nhưng cũng vài ba trăm mẫu. Vào mùa đông có tin rằng bà sẽ bán số đất ấy đi. Pahom nghe rằng người hàng xóm đã mua được năm mươi mẫu và bà chủ đất đồng ý cho ông này trả một nửa tiền còn một nửa sẽ trả sau, khi đến vụ mùa năm tới.
"Thấy chưa," Pahom thầm nghĩ, "Đất đang bán, và mình chưa có gì." Bởi thế ông bàn với vợ. "Người ta đang mua đất, và chúng ta cũng phải mua hai chục mẫu hay hơn. Không có đất làm của riêng thật khó sống."
Bởi thế hai vợ chồng bàn bạc với nhau và nghĩ xem làm thế nào để mua đất ấy. Họ chỉ có sẵn một trăm đồng tiền rúp. Họ sẽ bán một con lừa, và một nửa số tổ ong, cho đứa con trai đi làm thuê và lấy tiền lương trước. Họ mượn phần còn lại từ một người anh vợ, và như thế sẽ đủ một nửa số tiền. Với số tiền ấy, Pahom có thể mua bốn mươi mẫu đất, một số là rừng, và ông đã đến gặp bà chủ để mua số đất.
Giờ đây Pahom đã có đất riêng. Ông vay mượn hạt giống và trồng trọt, và vụ mùa năm ấy thật tốt đẹp. Chỉ trong vòng một năm ông đã có thể trả hết số nợ cho bà chủ đất cũng như người anh vợ. Bởi thế ông trở nên người chủ đất, cầy cấy trên chính mảnh đất của mình, gặt hái cũng ngay trên chính đất của ông, đốn cây cối làm nhà, nuôi dưỡng bầy gia súc trên đồng cỏ của mình. Khi ông ra đồng cầy cấy, hay ngắm nhìn những bông lúa trổ đòng đòng, tâm hồn ông ngập tràn niềm vui. Ông thấy những ngọn cỏ, các bông hoa mọc lên trong khu đất của ông cũng dường như khác với những nơi khác. Trước đây, khi ông đi ngang qua mảnh đất ấy, dường như chẳng có gì khác biệt, nhưng giờ đây nó thật lạ lùng.
Rồi một ngày kia khi Pahom đang ngồi trước hiên nhà thì một nông dân khi đi ngang qua làng bất ngờ đã dừng chân trò chuyện. Ông hỏi hắn từ đâu đến, và người lạ cho biết hắn ở tận ngoại ô vùng Volga, là nơi hắn đang làm việc. Chuyện này nối sang chuyện kia và người này cho biết ở đó có nhiều đất đang bán, và có nhiều người đang di chuyển về nơi đó để mua đất. Hắn nói, đất vùng ấy tốt lắm và lúa mạch trồng ở đấy cao bằng con ngựa, và lúa thật rậm rạp đến nỗi chỉ cần quơ lưỡi hái năm lần thì đã được một bó to. Hắn nói, có một nông dân đến đó với hai bàn tay trắng mà giờ đây đã tậu được năm con ngựa và hai con bò làm của riêng.
Tâm hồn Pahom thấy rạo rực. Ông nghĩ, "Sao mình lại phải chịu khổ cực ở chốn khỉ ho cò gáy này trong khi người ta sống sung sướng ở đó? Mình sẽ bán khu đất và nhà ở đây, và với số tiền ấy mình sẽ bắt đầu lại sự nghiệp ở đó và sắm sửa mọi thứ đều mới."
Do đó Pahom bán nhà đất và gia súc, tất cả đều có lời và đưa gia đình đến vùng đất mới. Mọi sự người nông dân kia nói đều là sự thật, và Pahom sung túc gấp mười lần trước đây. Ông mua thật nhiều đất trồng trọt và đồng cỏ để có thể giữ đàn gia súc đông như ông muốn.
Lúc đầu, vì bận rộn với việc xây cất và ổn định cuộc sống, Pahom thật hài lòng với mọi sự, nhưng khi đã quen đi ông bắt đầu thấy rằng ngay cả ở đây ông cũng chưa thỏa mãn. Ông muốn gieo thêm lúa nhưng không còn đất, bởi thế ông thuê thêm đất trong ba năm. Các mùa màng đều tốt và số thu hoạch thật cao bởi thế ông bắt đầu có tiền để dành. Ông có thể tiếp tục sống thoải mái, nhưng ông thấy mệt mỏi khi phải thuê đất của người khác và hàng năm phải tranh giành việc thuê mướn.
Pahom nghĩ, "Nếu tất cả đều là đất của mình thì mình sẽ độc lập, và sẽ không còn mọi sự khó chịu này."
Rồi một ngày kia có một tay lái buôn đi ngang qua, và cho biết hắn mới từ vùng Bashkir thật xa xôi trở về, ở đó hắn mua mười ba ngàn mẫu đất, tất cả chỉ tốn có một ngàn rúp.
Hắn nói, "Người ta chỉ cần làm quen với tên tù trưởng. Tôi đã cho đi một ngàn rúp tiền quần áo và thảm, đó là chưa kể trà, rượïu để đãi họ ăn nhậu, và tôi tậu được số đất ấy chưa đến hai xu một mẫu."
Pahom lại nghĩ, "Ở đó mình có thể có gấp mười lần số đất hiện có bây giờ. Mình phải thử mới được."
Do đó Pahom từ giã gia đình và bắt đầu cuộc hành trình, chỉ đem theo một gia nhân. Họ dừng chân ở tỉnh nọ để mua một thùng trà, rượu, và các thứ quà cáp khác, theo như người lái buôn đã khuyên bảo. Họ tiếp tục đi cho đến khi đã được hơn ba trăm dặm, và đến ngày thứ bẩy họ đến một nơi mà người Bashkir đang cắm lều.
Khi vừa thấy Pahom, họ ra khỏi lều và bao quanh ông. Họ đưa cho ông trà và rượu sữa ngựa, họ còn cho giết cừu và đưa thịt cho ông ăn. Pahom lấy các món quà trong chiếc xe ngựa và phân phát cho họ, rồi ông cho họ biết là ông đến đây vì chuyện đất đai. Người Bashkir dường như rất vui và bảo Pahom là ông phải nói chuyện với viên tù trưởng. Vì thế họ sai người đi mời viên tù trưởng và giải thích lý do tại sao Pahom đến đây.
Viên tù trưởng lắng nghe, sau đó ra hiệu mọi người im lặng và ông nói với Pahom:
"Có gì khó đâu. Hãy chọn bất cứ miếng đất nào ông muốn. Chúng tôi có nhiều lắm."
"Còn giá cả thì sao?" Pahom hỏi.
"Giá của chúng tôi lúc nào cũng giống nhau: một ngàn rúp một ngày."
Pahom không hiểu.
"Một ngày? Kiểu đo lường gì vậy? Sẽ có bao nhiêu mẫu đất?"
"Chúng tôi không biết tính toán như thế nào," viên tù trưởng trả lời. "Chúng tôi bán đất theo ngày. Ông có thể đi bộ bao xa trong một ngày thì đó là của ông, và giá là một ngàn rúp một ngày."
Pahom thật ngạc nhiên, ông nói: "Nhưng trong một ngày người ta có thể đi quanh một vùng đất thật rộng chứ".
Viên tù trưởng cười lớn.
"Tất cả sẽ thuộc về ông đấy! Nhưng có một điều kiện: nếu ông không trở về chỗ ông khởi đầu trong cùng ngày thì ông sẽ mất tiền."
"Nhưng làm thế nào để đánh dấu nơi tôi đã đi qua?"
"Chúng tôi sẽ đến bất cứ chỗ nào ông thích và ở đó. Ông phải khởi sự từ chỗ ấy và làm một vòng, đem theo cái xẻng. Bất cứ đâu ông thấy cần thiết, cứ đánh dấu. Ở những chỗ rẽ, ông đào một cái lỗ và vun đất lên; rồi sau đó chúng tôi sẽ đi vòng quanh với cái cầy từ lỗ này đến lỗ nọ. Ông có thể làm một cái vòng thật lớn tùy ý, nhưng trước khi mặt trời lặn ông phải trở về nơi ông đã khởi đầu. Tất cả vùng đất ông đi được sẽ thuộc về ông."
Pahom thật thích thú và quyết định sáng sớm mai sẽ khởi đầu. Tất cả chuyện trò với nhau một lát, và sau khi uống rượu sữa ngựa và ăn ít thịt cừu, họ lại uống trà và đêm đã đến. Họ đưa cho Pahom chiếc giường lông để ngủ, và người Bashkir giải tán để nghỉ đêm, hứa sẽ tụ tập vào sáng hôm sau để đến nơi đã định trước khi mặt trời mọc.
Pahom nằm trên giường nhưng không tài nào chợp mắt được. Ông cứ nghĩ về khu đất.
"Mình sẽ đánh dấu một vùng đất thật lớn. Mình có thể đi ba mươi lăm dặm một ngày thật dễ dàng. Bây giờ ngày còn dài, và trong vòng ba mươi lăm dặm biết chừng nào là đất! Mình sẽ bán các đất cằn cỗi, hay để lại cho các nông dân, nhưng mình sẽ chọn đất tốt nhất và cầy cấy. Mình sẽ mua hai cỗ bò đực, vay mướn thêm hai nhân công. Khoảng một trăm năm mươi mẫu sẽ dùng để cầy cấy, phần còn lại làm đồng cỏ."
Nhìn qua khe cửa ông thấy ánh bình minh.
"Đã đến lúc phải đánh thức họ dậy," ông nghĩ. "Chúng ta phải bắt đầu."
Ông thức dậy, đánh thức người đầy tớ (ngủ trong xe bò), ra lệnh sửa soạn yên cương, và đến gọi người Bashkir.
Ông nói, "Đến lúc phải đến vùng đồng bằng để đo đất."
Người Bashkia thức dậy và tụ họp đông đủ, cả tù trưởng cũng đến. Sau đó họ lại bắt đầu uống rượu sữa ngựa, và đưa Pahom một chén trà, nhưng ông không muốn đợi.
Ông nói, "Nếu đi thì đi bây giờ. Đây là cao điểm."
Người Bashkir chuẩn bị và tất cả khởi sự: một số đi ngựa, và một số đi xe bò. Pahom ngồi trên chiếc xe bò của ông với gia nhân, cầm theo cái xẻng. Khi họ đến vùng thảo nguyên, mầu đỏ của mặt trời buổi sáng đã ánh lên. Họ leo lên một mô đất và tụ tập ở một chỗ. Viên tù trưởng đến với Pahom và đôi tay giang rộng về phía cánh đồng.
Ông nói, "Thấy không, tất cả vùng này, xa tận chân trời mà mắt ông có thể thấy được, đều là của chúng tôi. Ông có thể được một phần mà ông muốn."
Mắt Pahom sáng lên: đó là vùng đất hoang, bằng phẳng như lòng bàn tay, đen như hạt cây anh túc, và trong các chỗ trũng đủ loại cỏ mọc cao ngang ngực.
Viên tù trưởng giở chiếc nón lông đặt trên mặt đất rồi nói:
"Đây là dấu. Bắt đầu từ đây, và trở lại đây. Tất cả khu đất mà ông đi bọc quanh sẽ là của ông."
Pahom lấy tiền ra đặt vào nón. Sau đó cởi chiếc áo khoác ngoài chỉ còn mặc áo cụt tay, ông lấy giây thắt lưng cột chặt ngang bụng, nhét vào túi áo một ít bánh mì, và cột chai nước vào thắt lưng, ông kéo thẳng chiếc giầy ống, cầm cái xẻng từ tay người đầy tớ, và sẵn sàng bắt đầu. Ông suy nghĩ đôi chút để xem nên đi hướng nào-chỗ nào cũng tốt cả.
"Không là vấn đề," ông kết luận. "Mình sẽ đi về hướng mặt trời mọc."
Ông xoay về hướng đông, vươn vai và đợi mặt trời ló vầng sáng.
"Mình không thể mất thời giờ," ông nghĩ, "và đi khi trời còn lạnh thì dễ hơn."
Các tia mặt trời chưa le lói ở cuối chân trời thì Pahom đã vác cuốc trên vai đi vào cánh đồng.
Lúc đầu Pahom bước đi không nhanh không chậm. Sau khi đi được khoảng một ngàn thước Anh, ông đào một lỗ và vun đất thành đống để dễ nhận diện. Và ông tiếp tục bước; bây giờ chân ông đã dẻo nên bước đi nhanh hơn. Sau một lát ông lại đào một lỗ khác.
Pahom nhìn lại. Gò đất vẫn còn thấy rõ dưới ánh mặt trời có người ta đứng trên đó, và viền bánh xe ngựa vẫn lóe sáng. Pahom phỏng chừng là đã đi được ba dặm. Trời bắt đầu ấm hơn; ông cởi chiếc áo trong, vắt ngang trên vai, và tiếp tục. Bây giờ trời nóng hơn; ông nhìn mặt trời, đã đến lúc phải nghĩ đến việc ăn sáng.
"Canh một đã qua, nhưng một ngày có bốn canh, và bây giờ thì quá sớm để rẽ ngang. Nhưng mình sẽ cởi chiếc giầy ống," ông thầm nghĩ.
Ông ngồi xuống, cởi đôi giầy, nhét vào thắt lưng, và đi tiếp. Ông bước đi có vẻ thoải mái hơn.
"Mình sẽ đi tiếp ba dặm nữa," ông nghĩ, "và sau đó sẽ rẽ sang trái. Điểm này quá tốt, bỏ qua thì thật tiếc. Càng đi xa, đất đai dường như càng tốt hơn."
Ông tiếp tục đi thẳng trong một lúc, và khi nhìn lại, thật khó thấy gò đất và người ta trông nhỏ như những con kiến đen, và ông mờ thấy cái gì loé sáng dưới ánh mặt trời.
Pahom nghĩ, "A, mình đã đi quá xa về hướng này, đã đến lúc phải rẽ. Hơn nữa mình cần phải uống nước."
Ông dừng chân, đào một lỗ, và vun đất lên. Sau đó ông lấy chai nước để uống và rẽ sang trái. Ông tiếp tục đi; cỏ cao và trời thật nóng.
Pahom bắt đầu thấy mệt; ông nhìn lên mặt trời và thấy đã đứng bóng.
"Đã đến lúc phải nghỉ trưa," ông nghĩ.
Ông ngồi xuống, ăn một chút bánh và uống chút nước; nhưng ông không dám nằm, sợ rằng sẽ ngủ thiếp đi. Sau khi ngồi nghỉ một chút, ông đứng dậy đi tiếp. Lúc đầu ông bước đi thật dễ dàng; thức ăn đã thêm sức cho ông; nhưng trời thật nóng và ông cảm thấy buồn ngủ; tuy nhiên ông vẫn bước, nghĩ rằng: "Một giờ cực khổ bằng cả đời sung sướng."
Ông cũng đi thật lâu về hướng này, và khi sắp sửa rẽ trái một lần nữa thì ông thấy một chỗ trũng ẩm ướt, "Bỏ qua thì tiếc quá," ông nghĩ, "Cây vải trồng ở đây thì thật tuyệt." Thế là ông đi qua chỗ trũng, và đào một cái lỗ trước khi rẽ trái. Pahom nhìn về gò đất. Hơi nóng làm cho không khí mờ mịt; nó dường như run rẩy và khó thấy được người ta đứng trên đó.
Ông nghĩ, "A, mình đi về hướng này quá lâu; ta phải làm cho ngắn hơn." Và ông đi tiếp cạnh thứ ba, bước đi nhanh hơn. Ông nhìn lên mặt trời: nó đã lưng chừng về phía chân trời, và ông chưa đi được hai dặm ở cạnh thứ ba. Ông vẫn còn mười dặm cách mục tiêu.
Ông nghĩ, "Không được, tuy nó làm cho khu đất của mình không cân đối, nhưng mình phải mau trở về đường thẳng. Có lẽ mình đã đi quá xa, và như vậy mình đã có thật nhiều đất."
Do đó Pahom đào một lỗ, và rẽ thẳng về phía gò đất.
Pahom đi thẳng về gò đất, nhưng bây giờ ông bước đi thật khó khăn. Cái nóng đã làm tiêu hao sức lực, bàn chân trần của ông đầy vết cắt và sưng vù, và đôi chân ông bắt đầu rã rời. Ông khao khát được nghỉ ngơi, nhưng không thể được vì như vậy ông sẽ không về kịp trước khi mặt trời lặn. Mặt trời thì chẳng đợi ai, nó cứ thấp dần.
Ông thầm nghĩ, "Trời ơi, phải chi mình đừng sai lầm lấy quá nhiều! Nếu mình trễ thì sẽ ra sao?"
Ông nhìn về phía gò đất và mặt trời. Ông vẫn còn xa lắm, và mặt trời đã xuống đến viền.
Pahom lảo đảo bước đi thật khó khăn, nhưng ông phải đi nhanh hơn. Ông hối hả, nhưng vẫn còn xa với nơi đó. Ông bắt đầu chạy, vất cả áo xống, giầy dép, chai nước và cái nón, chỉ giữ lại cái xẻng mà giờ đây ông dùng như gậy chống.
"Mình phải làm gì," ông lại nghĩ. "Mình đã vơ lấy quá nhiều, và làm hỏng mọi chuyện. Mình không thể đến đó trước khi mặt trời lặn."
Sự lo sợ đó làm ông hụt hơi hơn nữa. Pahom tiếp tục chạy, quần áo ướt sủng mồ hôi và bám vào cơ thể và miệng ông khô ran. Lồng ngực của ông nóng như lò rèn, tim ông đập như những nhát búa, và đôi chân ông đã rã rời như không còn thuộc về ông nữa. Pahom đột ngột khiếp sợ khi nghĩ nếu ông phải chết trong trạng thái căng thẳng này.
Tuy sợ chết, ông vẫn không thể dừng chân. Ông nghĩ, "Sau khi đi cả một quãng đường dài như vậy mà mình dừng chân thì họ sẽ gọi mình là điên." Và ông tiếp tục chạy, và càng gần ông càng nghe tiếng reo hò của người Bashkir, và những tiếng ấy như nung nấu con tim ông hơn nữa. Ông thu hết tàn lực và chạy tiếp.
Mặt trời đã xuống tận viền, và trong không khí mờ mịt nó trông thật to và đỏ như máu. Bây giờ, phải bây giờ, nó sắp sửa lặn! Mặt trời đã thật thấp, nhưng Pahom vẫn chưa gần đích. Ông có thể thấy dân chúng đứng trên mô đất vẫy tay thúc giục. Ông có thể thấy cái nón lông trên mặt đất, và số tiền ở trong đó, và viên tù trưởng ngồi bên cạnh.
Ông nghĩ, "Thật nhiều đất, nhưng Chúa có để tôi sống trên đó không? Tôi sắp chết, tôi sắp chết! Mình sẽ không bao giờ đến được điểm đó."
Pahom nhìn mặt trời, nó đã chạm đất; một cạnh đã biến sau chân trời. Với tất cả tàn lực còn lại ông vội vã, nghiêng người về phía trước để đôi chân có thể theo kịp mà giúp ông khỏi ngã quỵ. Ngay khi ông đến được mô đất thì trời sụp tối. Ông nhìn lên-mặt trời đã lặn! Ông thốt lên: "Mọi sự lao nhọc của tôi đều vô ích," ông nghĩ vậy, và muốn dừng chân, nhưng ông nghe tiếng người Bashkir vẫn reo hò, và chợt nhớ rằng đối với ông, ở dưới mô đất, mặt trời dường như đã lặn, nhưng họ đứng trên mô đất vẫn còn thấy được. Ông hít một hơi dài và chạy lên gò đất. Ở đó vẫn còn ánh sáng. Ông đã đến đỉnh và trông thấy cái nón. Ngồi bên cạnh ở phía trước là viên tù trưởng. Pahom kêu lên một tiếng lớn: chân ông khụy xuống, ông ngã nhoài người tới trước và tay chạm đến cái nón.
"A, tên này giỏi thật," viên tù trưởng kêu lên. "Hắn đã đạt được nhiều đất!"
Đầy tớ của Pahom chạy đến và cố nâng ông dậy, nhưng hắn trông thấy máu đã ứa ra ở miệng. Pahom đã chết!
Người Bashkir chắc lưỡi tỏ lòng thương tiếc.
Tên đầy tớ cầm lấy chiếc xẻng và đào một cái huyệt dài đủ để Pahom nằm, và chôn ông ở đó. Một thước rưỡi đất từ đầu đến chân là tất cả những gì ông cần
| |  | |  |
|
|
